Ngôn ngữ lập trình hiện nay được ứng dụng để giúp hỗ trợ cho quá trình sử dụng thiết bị hiện đại như máy tính hiệu quả. Với nhiệm vụ quan trọng, không thể thay thế của mình thì việc có nhiều ngôn ngữ lập trình khác nhau được ứng dụng trở thành lựa chọn lý tưởng. Trong đó, ngôn ngữ lập trình Javascript là một trong những lựa chọn lý tưởng. Tìm hiểu xác định Javascript là gì, cũng như những thông tin liên quan tới ngôn ngữ lập trình này để có thể chủ động và chuẩn xác khi chọn lựa ứng dụng.
Ngôn ngữ lập trình Javascript là gì?
Javascript chính là một ngôn ngữ lập trình với khả năng đem tới sự sinh động khi thiết kế website. Đây là dạng ngôn ngữ theo kịch bản, dựa trên chính đối trượng phát triển có sẵn, hoặc là tự định nghĩa ra. Chính vì tính tiện lợi, hiệu quả ứng dụng cao mà ngôn ngữ lập trình này được tin dùng ngày càng nhiều, ứng dụng rộng rãi trong các website hiệu quả.
Việc sử dụng ngôn ngữ JS có thể ứng dụng cho mọi trình duyệt khác nhau, hiện được sử dụng phổ biến như Chrome, hay Firefox,… Hơn nữa, đây còn là ngôn ngữ lập trình hoạt động hiệu quả, được hỗ trợ đầy đủ trên các trình duyệt của thiết bị di động. Bởi thế mà việc sử dụng đa dạng, có thể đáp ứng tốt cho nhiều nhu cầu, những đòi hỏi khác nhau của người dùng.
Nhìn chung, ngôn ngữ lập trình Javascript khi sử dụng được đánh giá dễ học, được phát triển bởi Netscape và sử dụng trong hơn 92% các website ngày nay. Việc sử dụng JS có thể gắn trong một element trong website, hoặc có thể trong một sự kiện của trang web tiện lợi và hiệu quả. Chính việc có thể hoạt động nhanh, nhẹ và mượt mà,… nên ngôn ngữ lập trình này càng được tin tưởng và ứng dụng nhiều hơn cho nhu cầu của người dùng. Chúng ta có thể thêm trực tiếp JS trực tiếp với HTML, cũng có thể lưu lại trên một files hoàn toàn riêng biệt và sử dụng khi cần thiết.
Giới thiệu cơ bản về ngôn ngữ lập trình Javascript cho người mới bắt đầu
Những ưu điểm làm nên chất lượng của ngôn ngữ JS
Khi tìm hiểu những thông tin cơ bản liên quan tới ngôn ngữ JS thì hiểu về ưu điểm, thế mạnh của ngôn ngữ này là không thể bỏ qua. Theo đó, với Javascript khi sử dụng mang tới cho chúng ta nhiều ưu điểm nổi bật, dưới đây là một số ưu điểm của JS mà mình đã tổng hợp từ hơn 8 năm kinh nghiệm sử dụng chúng trong thiết kế web:
Sử dụng Javascript được thực hiện từ phía khách hàng
Điều này thức là các mã được tiến hành thực hiện thông qua bộ vi xử lý của chính người dùng, thay vì sử dụng trên máy chủ web. Chính đặc điểm này giúp việc tiết kiệm năng thông, đồng thời giảm những căng thẳng, hoạt động quá nhiều trên máy chủ web dễ dàng hơn.
Là ngôn ngữ lập trình dễ dàng sử dụng
Đơn giản, dễ dàng tìm hiểu và sử dụng là đặc điểm nổi bật của ngôn ngữ lập trình này. Với những cú pháp khá tương đồng với tiếng Anh thì việc sử dụng Javascript trở nên dễ dàng, dễ tiếp cận hơn rất nhiều. Thông qua mô hình DOM được sử dụng, cung cấp tới nhiều tính năng hữu ích, được viết sẵn đem lại khả năng đáp ứng tốt cho những nhu cầu, những đòi hỏi khác nhau từ phía người dùng.
Với nhiều tính năng hữu ích mà ngôn ngữ lập trình Javascript mang lại thì việc có thể phát triển kịch bản nhằm giải quyết yêu cầu, mục đích nào đó trở nên dễ dàng hơn. Những mục đích tùy chính của con người được đáp ứng hiệu quả với sự hỗ trợ của JS.
Đánh giá cao ở độ nhanh chóng với người dùng cuối
Việc sử dụng ngôn ngữ JS có khả năng đảm bảo khi mã được thực hiện trên thiết bị máy tính của người dùng thì quá trình xử lý, lẫn kết quả đều hoàn thành gần như ngay lập tức. Thời gian cụ thể phụ thuộc vào từng nhiệm vụ cụ thể mất thời gian nhất định, song thường nó rất nhanh có thể giúp vấn đề được giải quyết.
Với đặc trưng là việc không cần tiến hành xử lý trong máy chủ web của một trang web, đồng thời gửi lại cho người dùng gây ra những hao tốn bằng thông của địa phương, của máy chủ. Bởi vậy quá trình diễn ra nhanh chóng, đáp ứng tốt nhu cầu.
Mang tới các tính năng bổ sung cho các website
Thông qua bên thứ ba như Greasemonkey giúp đảm bảo cho các nhà phát triển ngôn ngữ Javascript dễ dàng viết các đoạn mã, từ đó thực hiện trên website hiệu quả như mong muốn. Việc mở rộng thêm các tính năng của trang web trở nên đơn giản và dễ dàng hơn rất nhiều.
Đối với những trang web khi sử dụng yêu cầu cần sở hữu tính năng nhất định thì chúng ta hoàn toàn có khả năng tự viết, đồng thời sử dụng thêm trình bổ sung Greasemonkey nhằm giúp việc thực hiện thuận lợi, trên website chúng ta đang dùng.
Sử dụng đa dạng trên nhiều trình duyệt
Một ưu điểm nổi bật giúp JS ngày càng được tin dùng, ứng dụng phong phú là ở khả năng sử dụng thông qua nhiều trình duyệt khác nhau. Từ các trình duyệt trên máy tính như Chrome, tới Firefox,… hay những trình duyệt trên thiết bị di động,… đều có thể sử dụng được đầy đủ và hiệu quả. Chính vì sự thích hợp với nhiều trình duyệt, nhiều nền tảng khác nhau giúp nó được tin dùng nhiều hơn để đáp ứng tốt cho đòi hỏi của con người.
Dễ dàng khi sử dụng với ngôn ngữ Javascript
Sử dụng JS đảm bảo dễ học, dễ dàng phát hiện lỗi khi xuất hiện, đồng thời nó hoạt động nhanh chóng và nhẹ nhàng hơn nhiều ngôn ngữ lập trình khác. Bởi thế, quá trình sử dụng có thể thích hợp với nhiều đối tượng người dùng, đem lại hiệu quả cao và tránh những ảnh hưởng không mong muốn có thể xảy ra.
Sở hữu giao diện thân thiện, nhiều tính năng
Nếu so sánh với nhiều ngôn ngữ lập trình khác thì việc sử dụng ngôn ngữ lập trình Javascript mang tới ưu điểm ở giao diện thân thiện, có thể phù hợp với mọi đối tượng người dùng. Đem tới tính tương tác cao giúp quá trình ứng dụng của mỗi người có được kết quả tốt đẹp. Cùng với nhiều tính năng mà ngôn ngữ này mang tới chắc chắn sẽ giúp website chúng ta tạo ra có được hiệu quả sử dụng lý tưởng.
Có thể kể tới như việc tiến hành thêm slider, hay slideshow, thực hiện hiệu ứng cuộn trang khi chuột di tới, tính năng kéo thả,… đều được cung cấp đầy đủ. Từ đó giúp việc sử dụng ngôn ngữ này trong lập trình đem lại lợi ích lớn, thiết thực.
Hạn chế còn tồn tại của ngôn ngữ Javascript
Tồn tại song song với những ưu điểm là hạn chế mà ngôn ngữ lập trình Javascript đang phải đối mặt. Việc tìm hiểu và xác định được những hạn chế giúp chúng ta chủ động trong đánh giá, đưa ra quyết định sử dụng sao cho thích hợp nhất.
- Là ngôn ngữ lập trình dễ bị khai thác: Việc dễ dàng bị khai thác, với nhiều đối tượng người dùng khác nhau vô tình khiến việc bảo mật cho ngôn ngữ lập trình này không được đánh giá cao. Bởi thế, quá trình sử dụng luôn tồn tại những nguy cơ nhất định cần chúng ta tìm hiểu và chủ động chú ý cẩn trọng.
- Một hạn chế của ngôn ngữ JS chính là việc chúng ta có thể sử dụng để thực thi mã độc trên máy tính của người dùng. Tình trạng này vô tình gây ra những thiệt hại, những ảnh hưởng không hề nhỏ tới công việc mà chúng ta đang thực hiện.
- Trong một số trường hợp, trong một vài trình duyệt cụ thể việc sử dụng ngôn ngữ lập trình Javascript không thể thực hiện được. Nó gây ra ảnh hưởng tới việc ứng dụng, đáp ứng cho nhu cầu của từng người.
- Sử dụng ngôn ngữ lập trình này có một hạn chế khác khi có JS code snippets khá lớn.
- Khi có khả năng triển khai khác nhau tùy từng thiết bị, nó vừa là ưu điểm song cũng tồn tại những hạn chế nhất định. Chính điều này khiến nguy cơ không đồng nhất có thể xảy ra, gây ảnh hưởng tới quá trình thực hiện mục tiêu cuối cùng.
Hoạt động của ngôn ngữ Javascript trên một website
Sử dụng ngôn ngữ Javascript hiện nay trở nên phổ biến, thông dụng đối với nhiều người dùng. Đối với ngôn ngữ lập trình này chúng được tiến hành nhúng trực tiếp vào trang web, hoặc được tiến hành tham chiếu thông qua một file.js riêng biệt. Đây là ngôn ngữ phía client, điều này tức là script được tải đầy đủ về máy của khách hàng khi truy cập. Đồng thời, nó được xử lý ngay tại đó, thay vì bên server là thực hiện xử lý ngay trên server trước khi đưa kết quả tới khách hàng truy cập.
Sử dụng Javascript có thể trực tiếp hoặc gián tiếp hiệu quả.
Việc sử dụng ngôn ngữ Javascript hỗ trợ đầy đủ việc khách hàng muốn tắt hay mở trên các trình duyệt web được ứng dụng cơ bản hiện nay. Nhờ vậy, việc có thể xác định được website hoạt động như thế nào, tình hình thực tế ra sao khi không có ngôn ngữ Javascript đang hoạt động.
Hoạt động đơn giản nhưng hiệu quả là những gì mà ngôn ngữ JS sở hữu. Đối với ngôn ngữ lập trình này hiện được ứng dụng trong nhiều môi trường, nhiều nền tảng khác nhau để đáp ứng cho nhu cầu của người dùng như:
- Sử dụng Javascript cùng HTML, hay CSS để trở thành ngôn ngữ không thể thay thế đối với một website.
- Có khá nhiều những framework JavaScript khách nhau ở phía front-end, trong đó tiêu biểu như: ReactJS, Vue.js, Angular.js, Angular2, Meteor.js,…
- Ngôn ngữ lập trình JS được sử dụng ở phía các server với framework như Node.js.
- Có một số database sử dụng ngôn ngữ Javascript dưới dạng kịch bản, đồng thời được coi là ngôn ngữ query như CouchDB, MongoDB,…
- Dùng ngôn ngữ Javascript ứng dụng trong việc xây dựng ứng dụng của Desktop với framework là Electron, tiêu biểu là những ứng dụng tiêu biểu, nổi tiếng như WordPress.com, Atom, Visual Studio Code,…
- Sử dụng ngôn ngữ JS trong việc xây dựng nên các ứng dụng trên điện thoại, đảm bảo đa nền tảng cho Android, hay iOS,… hiệu quả nhằm đáp ứng tốt cho nhu cầu, đòi hỏi khác nhau của người dùng.
So sánh ngôn ngữ lập trình Javascript với các ngôn ngữ lập trình khác
Mỗi ngông ngữ lập trình khác nhau mang những đặc điểm khác biệt nhất định. Đó là điều hiển nhiên mà chúng ta có thể tìm hiểu và xác định cụ thể và chính xác. Theo đó, ngôn ngữ Javascript nếu đem ra so sánh với những ngôn ngữ khác thì điểm khác biệt lớn, tạo nên tính phổ biến của nó chính là tính linh hoạt. Bởi thế, có khá nhiều các lập trình viên lựa chọn Javascript trở thành ngôn ngữ chính, sử dụng các ngôn ngữ khác là phụ, bổ sung khi cần thiết.
- Ngôn ngữ Javascript: Với ngôn ngữ lập trình này đảm bảo giúp tăng hiệu quả tương tác trên website ở mức tốt nhất. Với Script này khi hoạt động trên các trình duyệt của người dùng, thay vì sử dụng trên các server hiệu quả. Không chỉ vậy, nó thường được dùng trên thư viện của một bên thứ ba, từ đó giúp tăng thêm chức năng cho website dễ dàng, thay vì việc phải thông qua code ngay từ ban đầu.
- Ngôn ngữ HTML: HTML – Hypertext Markup Language là một trong những ngôn ngữ lập trình phổ biến, được tin dùng nhiều hiện nay trên các website, giúp việc xây dựng các khối chính của trang web được thực hiện hiệu quả.
- Ngôn ngữ PHP: Đây là ngôn ngữ ở phía server, nó hoàn toàn khác biệt so với JS được sử dụng chạy trên các máy client. Ngôn ngữ này được ứng dụng chủ yếu trong các hệ quản trị nội dung nền PHP, tiêu biểu như WordPress. Ngoài ra, sử dụng PHP còn được ứng dụng trong việc lập trình back-end, giúp tạo ra những kênh để truyền thông tin hiệu quả nhất từ database.
- Ngôn ngữ CSS: CSS – Cascading Style Sheets có nhiệm vụ chính là việc giúp webmaster có thể xác định được styles, cũng như định nghĩa tốt nhiều loại nội dung khác nhau. Người dùng có thể tiến hành thực hiện những công việc hoàn toàn thủ công, với những yếu tố có trong HTML. Tuy nhiên, nếu thực hiện theo cách này đòi hỏi chúng ta phải lặp đi lặp lại các thành phần đó, để sử dụng ở nhiều nơi khác nhau.
Nói tóm lại, tìm hiểu về bản chất của từng ngôn ngữ lập trình giúp chúng ta có cái nhìn tổng quan nhất, cơ bản nhất về những ngôn ngữ thông dụng này. Nếu chúng ta nhìn nhận việc lập trình như là xây dựng một căn nhà thì trong đó: HTML có nhiệm vụ chính là định dạng được kiến trúc của ngôi nhà, CSS có nhiệm vụ là thảm và tường giúp căn nhà được trang trí đẹp hơn, trong khi đó Javascript có nhiệm vụ giúp tăng cường tương tác của ngôi nhà như hệ thống cửa, hay hệ thống đèn chiếu sáng.
Chúng ta hoàn toàn có thể lập trình, tạo nên một trang web mà không cần tới sự hỗ trợ, sử dụng ngôn ngữ JS. Tuy nhiên, một thực tế cho thấy là khi ngôn ngữ Javascript không được ứng dụng thì nguy cơ chúng ta sẽ tạo ra một website lỗi thời, không đem tới tính ứng dụng cao như những ở thập niên 90 của thế kỷ 20 là điều hoàn toàn có thể xảy ra. Điều này vô tình gây ra tác động tiêu cực tới quá trình ứng dụng web, đáp ứng cho nhu cầu, đòi hỏi ngày càng nhiều, càng cao của người dùng.
Các cách thêm ngôn ngữ Javascript lên website đơn giản
Thêm Javascript vào HTML trực tiếp lên web
Có nhiều cách để thêm JS lên HTML hiệu quả.
Tiến hành thêm trực tiếp JS lên HTML. Khi muốn thực hiện theo phương án này chúng ta tiến hành sử dụng tag <script></script> để đảm bảo đặt chung mọi mã JS mà chúng ta viết. Lúc này JS code sẽ được thêm vào tại:
- giữa tag <head>
- <body>
Nhìn chung, tùy thuộc vào vị trí mà chúng ta muốn tiến hành thêm code JavaScript trong HTML file mà việc tiến hành tải có những yêu cầu khác nhau. Thường thì việc thêm JS tốt nhất, dễ dàng nhất là vào trong chính <head>, điều này đảm bảo giúp nó tách bạch hoàn toàn với nội dung chính của file HTML.
Tuy nhiên, việc thêm JS tại vị trí tag <body> giúp đem tới khả năng tăng tốc độ tải vô cùng hiệu quả. Lúc này, nội dung của trang web sẽ được tải nhanh chóng hơn, lúc này thì JavaScript sẽ được parsed đầy đủ và chuẩn xác. Việc tiến hành cụ thể như thế nào cần có sự cân đối, điều chỉnh dựa vào điều kiện thực hiện cụ thể mới có được kết quả tốt nhất.
Thêm Javascript trong HTML qua một file độc lập
Không phải lúc nào chúng ta cũng có thể tiến hành thêm Javascript vào HTML bằng cách trực tiếp. Trong nhiều trường hợp, việc có thể chèn qua một file độc lập sẽ đem tới kết quả tốt hơn rất nhiều. Thực tế khi có một số trường hợp một vài JS scripts đòi hỏi người dùng sử dụng ở nhiều trang khác nhau thì đây là giải pháp thích hợp nhất nên cân nhắc lựa chọn.
Tạo một file JavaScript riêng biệt để tiến hành thêm Javascript trong HTML thông qua chính file đó diễn ra thuận lợi, đúng theo yêu cầu của người dùng. Đối với các file này thì yêu cầu cơ bản nhất là nó được gọi trong HTML documents khá giống với cách gọi trong CSS documents. Việc sử dụng cách này khi có nhu cầu thêm Javascript trong HTML mang tới nhiều lợi ích lớn như:
- Khi mà HTML code và JavaScript code đã được tách riêng biệt thì quá trình tái sử dụng lại code khi cần được hỗ trợ hiệu quả nhất.
- Cách này khi được áp dụng đảm bảo hỗ trợ giúp quá trình đọc code trở nên đơn giản và dễ dàng hơn, chính vì thế, công việc bảo trì khi cần thực hiện cũng trở nên đơn giản mà hiệu quả hơn.
- Với Files Cached JavaScript thì việc tăng thêm tốc độ của website hiệu quả, thông qua việc giảm đi thời gian tải trang xuống mức thấp nhất.
Với nhiều ngôn ngữ lập trình khác nhau mà chúng ta có thể lựa chọn thì ngôn ngữ JS vẫn luôn có được vị trí, tầm quan trọng lớn của riêng mình. Một lý do quan trọng khiến ngôn ngữ này được sử dụng phổ biến chính là việc nó luôn làm tốt những gì nó có thể làm. Với những gì mà ngôn ngữ này mang lại thì việc ứng dụng trở thành quyết định đúng đắn của bất kỳ ai, trong việc lập trình và tạo nên website chất lượng theo nhu cầu.
Chính thức xuất hiện trên thị trường từ năm 1995 cho tới nay thì ngôn ngữ lập trình JavaScript đang dần khẳng định được tầm quan trọng, sức ảnh hưởng của chính mình. Việc sử dụng ngôn ngữ lập trình JS khi được cân nhắc kỹ lưỡng, đưa ra quyết định chính xác sẽ đem lại lợi ích lớn. Tìm hiểu những thông tin cơ bản, cần thiết liên quan tới ngôn ngữ JS để việc quyết định sử dụng khi nào, sử dụng thế nào được đúng đắn, chuẩn xác hơn theo nhu cầu thực tế của từng người. Các lập trình viên dù mới vào nghề cũng có thể tìm hiểu và ứng dụng để phục vụ tốt hơn cho công việc của bản thân.
